MALAYSIA
DEWAN RAKYAT
PARLIMEN KELIMA BELAS
PENGGAL KEDUA
MESYUARAT PERTAMA
Khamis, 9 Mac 2023
Mesyuarat dimulakan pada pukul 10.00 pagi
DOA
[Timbalan Yang di-Pertua (Dato’ Ramli bin Dato’ Mohd Nor) mempengerusikan Mesyuarat]
SOALAN
Tuan Khoo Poay Tiong [Kota Melaka] minta Menteri Kewangan menyatakan:
(a) langkah-langkah yang telah dan akan diambil oleh Kerajaan Perpaduan untuk mengatasi masalah penipuan atas talian (online scam); dan
(b) adakah kerajaan akan memperkenalkan obligasi perkongsian liabiliti antara pihak bank dan pengguna supaya pihak bank juga bertanggungjawab terhadap kerugian akibat penipuan atas talian.
JAWAPAN:
Timbalan Menteri Kewangan [Tuan Sim Chee Keong]: Untuk menjawab soalan Yang Berhormat Kota Melaka, isu jenayah siber dan penipuan dalam talian ini bukan sahaja berlaku di Malaysia, malah di peringkat global. Di Malaysia, secara kesimpulannya, langkah yang diambil kerajaan merangkumi tiga aspek asas iaitu:
(i) langkah-langkah pencegahan;
(ii) penguatkuasaan; dan
(iii) pendidikan dan kesedaran.
Berdepan dengan cabaran jenayah penipuan terkini, Bank Negara Malaysia (BNM) telah mengarahkan bank-bank untuk mengambil langkah-langkah tambahan seperti berikut:
(i) mempercepatkan peralihan daripada penghantaran kata laluan sekali sahaja (one-time password (OTP)), dengan izin melalui sistem SMS kepada kaedah pengesahan yang lebih kukuh bagi transaksi dalam talian yang berkaitan dengan pembukaan akaun, pemindahan dana dan pembayaran serta pertukaran maklumat peribadi dan penetapan akaun (account setting), dengan izin;
(ii) memperketat lagi peraturan pengesanan penipuan dan sekat transaksi yang disyaki terlibat dengan aktiviti penipuan kewangan;
(iii) mengenakan tempoh bertenang (cooling-off period), dengan izin untuk pendaftaran kali pertama bagi perkhidmatan perbankan dalam talian atau peranti yang selamat (secure device), dengan izin;
(iv) mengehadkan pelanggan kepada hanya satu peranti sahaja untuk pengesahan transaksi perbankan dalam talian; dan
(v) menyediakan talian hotline khusus untuk pelanggan melaporkan kes penipuan dalam talian melibatkan akaun bank mereka dan meningkatkan lagi tahap respons ke atas laporan yang dibuat.
Selain itu, seperti yang telah dimaklumkan melalui ucapan Belanjawan 2023, BNM juga akan menguatkuasakan pelaksanaan mekanisme kill switch ke atas industri perbankan untuk membolehkan pelanggan bank membeku akaun bank mereka termasuk kad ATM dengan segera. Dengan mekanisme ini, mangsa jenayah penipuan dapat bertindak dengan menyekat aliran wang daripada terus keluar daripada akaun mereka.
Untuk makluman Ahli-ahli Yang Berhormat juga, dalam usaha membanteras jenayah penipuan kewangan dengan lebih berkesan, kerajaan melalui pelbagai agensi– Sebab ini memang melibatkan usaha keseluruhan kerajaan termasuk PDRM, BNM, SKMM dan National Anti-Financial Crime Centre (NFCC).
Dengan sokongan industri perbankan dan telekomunikasi telah menubuhkan Pusat Respons Scam Kebangsaan atau dengan izin, National Scam Response Centre (NSRC) dengan talian pantas 997. Ini penting. Saya minta Ahli-ahli Yang Berhormat juga boleh menyebarkan tentang nombor ini kepada penduduk di kawasan masing-masing.
Mangsa boleh menghubungi talian 997 untuk melaporkan kes mereka bagi pengesanan dan penyekatan aliran dana yang telah dicuri, untuk membendung kerugian kewangan yang lebih besar. Dalam Belanjawan 2023 juga, kerajaan telah mengumumkan peruntukan RM10 juta bagi memperkasakan lagi operasi NSRC.
Berkaitan dengan soalan kedua Yang Berhormat Kota Melaka tentang mekanisme pampasan dana melalui perkongsian liabiliti (shared liability), dengan izin. Perkara ini masih lagi dalam kajian. Antara faktor utama yang perlu diambil kira dalam meneliti mekanisme ini termasuklah kita memastikan model yang dicadangkan itu adalah adil dan saksama kepada kedua-dua pihak pengguna dan bank. Ini bagi mengelakkan sebarang kesan yang tidak diingini.
Contohnya, moral hazard ataupun bahaya moral di mana ada pihak yang mungkin akan lalai dan cuai dalam tanggungjawab mereka disebabkan ada jaminan pampasan yang ditanggung oleh pihak yang satu lagi. Untuk makluman, negara Singapura juga masih lagi dalam proses mengkaji mekanisme perkongsian liabiliti ini.
Selain itu, mangsa juga boleh mengemukakan aduan kepada ombudsman for financial services (OFS) sekiranya terdapat sebarang pertikaian dalam keputusan siasatan dan jika mangsa tidak puas hati dengan keputusan pihak bank atau nilai pampasan yang ditawarkan. Akhir sekali, mangsa juga boleh mengemukakan aduan kepada Bank Negara Malaysia sekiranya tidak berpuas hati dengan cara pengendalian aduan mereka oleh pihak bank.
Sekian, terima kasih.
Timbalan Yang di-Pertua [Puan Alice Lau Kiong Yieng]: Yang Berhormat Kota Melaka.
Tuan Khoo Poay Tiong [Kota Melaka]: Ya. Yang Berhormat Timbalan Menteri, soalan tambahan saya kepada Yang Berhormat Timbalan Menteri ialah setakat ini kita lihat bank tidak perlu bertanggungjawab ke atas sebarang kerugian yang dialami oleh pemegang akaun bank. Jadi, ini amat tidak adil dan juga bank tidak akan mengambil inisiatif untuk menambah baik sistem sekuriti mereka. Itu yang pertama. Jadi kita harap supaya kerajaan dapat membuat sesuatu untuk memastikan bank perlu bertanggungjawab.
Kedua, berkaitan dengan apa yang disebut oleh Yang Berhormat Timbalan Menteri tadi mengatakan penubuhan NSRC iaitu National Scam Response Centre melalui menelefon talian 997. Saya hendak tahu, berkesankah centre ini? Untuk makluman Yang Berhormat Timbalan Menteri, bulan lepas saya terima satu aduan daripada seorang pengadu, mengatakan akaun banknya di mana baki wangnya tiba-tiba hilang. Apabila dia menghubungi 997, pegawai yang menerima panggilan tersebut meminta dia kembali balik kepada bank untuk membuat laporan.
Fahaman kita semua ialah kalau menghadapi masalah kes penipuan sedemikian, sepatutnya kita boleh terus menelefon 997 dan mereka akan selesaikan semua atas talian hotline ini. Akan tetapi, pegawai tersebut meminta pengadu mengadu semula kepada bank. Jadi saya hendak tanya kepada Yang Berhormat Timbalan Menteri, adakah latihan yang secukupnya telah diberikan kepada pegawai yang bertugas di centre ini untuk memastikan kejadian ini tidak berulang lagi?
Akhir sekali, saya nak tahu…
Timbalan Yang di-Pertua [Puan Alice Lau Kiong Yieng]: Ringkaskan soalan.
Tuan Khoo Poay Tiong [Kota Melaka]: Adakah peruntukan undang-undang yang sedia ada ini, cukup untuk mengatasi masalah kes penipuan atas talian ini ataupun kerajaan akan mengadakan peruntukan yang baharu? Dengan itu, sekian. Terima kasih.
Tuan Sim Chee Keong: Tuan Yang di-Pertua, ada tiga soalan sebenarnya dan saya cuba untuk jawab semua dalam kekangan masa yang diberi.
Soalan yang pertama tentang perkongsian liabiliti. Sukacita saya maklumkan di sini bahawa Bank Negara Malaysia tidak akan membenarkan mana-mana pihak bank meletakkan tanggungjawab semata-mata ke atas pengguna ataupun mangsa kes penipuan kewangan ini. Kita ada mekanisme, kita ada peraturan dan kita ada juga seperti yang saya maklumkan, cara-cara untuk melaporkan.
Jadi, kita memang tegas dalam hal ini. Saya sendiri telah berjumpa dengan pegawai-pegawai Bank Negara dan kita tegas bahawa perlu ada satu tanggungjawab yang dikongsi oleh kedua-dua pihak terutamanya daripada segi keselamatan. Bukan sahaja keselamatan di pihak sistem perbankan tetapi juga keselamatan daripada segi peranti pengguna.
Keduanya ialah tentang keberkesanan ataupun kes-kes yang telah dilaporkan kepada NSRC. Untuk makluman Dewan yang mulia ini, izinkan saya untuk memberikan sedikit statistik iaitu sejak NSRC beroperasi dari 12 Oktober 2022 sehingga 31 Januari 2023 ini, terdapat sebanyak 16,752 panggilan telah diterima oleh pihak NSRC merangkumi pelbagai kes penipuan dan juga angka ini termasuk khidmat nasihat. Ada yang telah memanggil ke nombor ini untuk mendapatkan panduan dan khidmat nasihat tentang isu scam.
Berdasarkan aduan tersebut, pihak PDRM telah membuka sebanyak 751 kertas siasatan bagi siasatan kesalahan penipuan di bawah seksyen 420 Kanun Keseksaan dan 24 kertas siasatan di bawah Akta Pencegahan Pengubahan Wang Haram, Pencegahan Pembiayaan Keganasan dan Hasil daripada Aktiviti Haram 2001. Kita pun telah membekukan sebanyak RM24.3 juta untuk tujuan siasatan bagi kesalahan pengubahan wang haram tersebut.
Seperti yang saya maklumkan tadi, untuk soalan yang ketiga dan terakhir ialah setakat ini, kita telah menggunakan perundangan sedia ada. Contohnya, seksyen 420 Kanun Keseksaan dan juga Akta AMLA tersebut. Namun, kerajaan sedang meneliti, mengenal pasti dan mengkaji untuk menambah baik lagi perundangan yang sedia ada sebab kita tahu, mekanisme ataupun modus operandi (MO) penipu-penipu atau scammers ini sentiasa berubah. Jadi, kita sedang mengkaji cara yang lebih baik lagi daripada segi perundangan untuk menangani kes jenayah penipuan.
Sekian, terima kasih.
